VLAK VOORDAT ZE KLAARKWAM

Grootse maar vooralsnog onvervulde verlangens vertroebelden ons brein in die tijd. We waren zeventien en zaten vlak voor ons eindexamen. Het was de laatste dag van de paasvakantie. Mijn vriend F. was een uur eerder met de nachttrein teruggekeerd uit Parijs. Om hem hing nog de geur van goedkope rode wijn en Gauloises. ‘De teerling is geworpen’, zei hij toen hij mijn kamer binnenkwam. Hij duwde mij een fles Pernod in mijn handen en keek me uitdagend aan. Terwijl ik de theepot met water vulde om de pastis mee aan te lengen, vroeg ik wat er gebeurd was. Hij maakte een afwerend gebaar met zijn handen en mompelde dat ik geduld moest hebben. Nadat hij had plaats genomen op mijn bed dat overdag dienst deed als zitbank, stak hij een sigaret op en keek hoe ik twee glazen met pastis vulde. ‘Lot, noodlot of hoe je het ook wil noemen…’ zei hij en staarde naar de rook van zijn sigaret die langzaam naar boven kringelde. ‘Je spreekt in raadselen.’ Pas nadat ik hem een tweede glas pastis had ingeschonken, begon hij te vertellen. In een verlaten zaal van het Louvre, was hij in gesprek geraakt met een meisje dat op een klein klapstoeltje zat en schetsen maakte van de twee onvoltooide slaven van Michelangelo die vroeger in de tuin van de Duc de Richelieu stonden. F. had in zijn beste schoolfrans iets gemompeld over de rijkdom van het onvoltooide. Hierop had zij hem een citaat uit de Cahiers van Paul Valéry voorgehouden. Als hij het goed begrepen had, kwam het er op neer dat het voltooide - te complete – ons het gevoel geeft dat we niet bij machte zijn het te veranderen. Nou ja, van het een was het ander gekomen. Ze hadden samen iets gedronken in een café en vanaf dat moment waren ze onafscheidelijk geweest. ‘Met alles erop en eraan?’ Even zweeg F. Toen gaf hij blozend toe dat het inderdaad met alles erop en eraan was geweest. Ze heette Catherine en was een nazaat van adellijke Russische ballingen. Ze had iets wat hij nog bij geen enkele vrouw had gezien. Het was evenwel niet eenvoudig dat iets te omschrijven. Het was in ieder geval iets dat je niet aantrof bij de meisjes uit onze klas. Nou ja, ze straalde gewoon poëzie uit, zei F. uiteindelijk. En weer moest hij blozen. Hij stak nog een sigaret op – de kamer stond inmiddels blauw van de rook – en begon terwijl hij naar de punten van zijn schoenen staarde, langzaam de volgende regels te declameren: J’ai cherché dans l’amour un sommeil oublieux; Mais l’amour n’est pour moi qu’un matelas d’aiguilles Fait pour donner à boire à ces cruelles filles! Toen hij uitgesproken was, viel er een beklemmende stilte. Ik keek uit het raam, zag de polders van de Betuwe, de door de wind krom gegeselde bomen op de dijk en een eenzame fietser die koppig tegen de wind in fietste. ‘Het is uit een gedicht van Baudelaire,’ zei F. uiteindelijk. ‘Catherine fluisterde het in mijn oor vlak voordat ze klaarkwam.’ De stilte die op deze ontboezeming volgde, was zo mogelijk nog beklemmender. We rookten de ene sigaret na de andere, dronken het ene glas na het andere. Buiten was het begonnen te schemeren. Beneden in huis hoorde ik mijn moeder met potten en pannen rommelen. De fles Pastis was bijna leeg. Toen ik opstond om de theepot nog eens met koud water te vullen, wankelde ik op mijn benen. Vlak voordat ze klaarkwam verscheen in Hommage à Baudelaire, een uitgave ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van uitgeverij Voetnoot en het 10-jarig bestaan van Galerie Baudelaire. Het boek bevat werk van bijna negentig schrijvers, dichters, vertalers, fotografen en kunstenaars, en werd samengesteld door Henrik Barends en Anneke Pijnappel. Het boek [340 pag., 15,5x20 cm., ingenaaid] is verkrijgbaar bij Modern Antiquariaat Demian [Hendrik Conscienceplein 16-18, Antwerpen] en via de website van uitgeverij Voetnoot. Hommage à Baudelaire bevat bijdragen van: Anne van Amstel, Pierre Bergounioux, Patricia Beysens, Diana Blok, Wineke de Boer, Rommert Boonstra, Bart Brey, Marlo Broekmans, Denis Brun, Maarten van Buuren, Julien Coulommier, Kiki Coumans, Peter Day, Martijn Doolaard, Drs.P, Just Enschedé, Winfred Evers, Jan Eyskens, Paul Fleming, Lionel Fourneaux, René Franken, Philip Freriks, d'Hanis & Lachaert, Martin de Haan, Hardeman & Schilstra, Rokus Hofstede, Jos Houweling, Paul Ilegems, Evelyn Jansen, Freda Kamphuis, Hilde Keteleer, Herman Koch, Bart Koubaa, Arthur Lava, Ingeborg Leijerzapf, Dirk Leyman, Winnifred Limburg, Bart Van Loo, Guus Luijters, Sylvia Marijnissen, Eddie Marsman, Lotte Menkman, Kees Mercks, Pierre Michon, Eric Min, Cornelia Nauta, Paul & Menno de Nooijer, Laurent Olivès, Paul Overdijk, Jef Paepen, Ruudt Peters, Susanne Piët, Hans van Pinxteren, Rudo Prekop, Wouter van Riessen, William Ropp, Nora De Rudder, Tineke de Ruiter, Schilte & Portielje, K. Schippers, Désirée Schyns, Carolein Smit, Vasil Stanko, Tono Stano, F. Starik, Rob Steenhorst, Jan Pieter van der Sterre, Miro Svolik, Michel Szulc Krzyzanowski, Henk Tas, Nadine Tasseel, Rob Versluys, Jan Vissers, Oscar Voch, Andrea Voigt, Barbara de Vries, Jacquie Maria Wessels, Ivo de Wijs, Lam de Wolf, John Wood, Willem van Zadelhoff, Vladimir Zidlicky, Aart van Zoest en Peter Zupnik.